Một lời thì thầm về Torikae Baya – Khi Bóng Hình Không Trùng Khớp
Khi gương không phản chiếu đúng hình
Từ thuở nhỏ, nàng đã không hiểu vì sao chiếc gương trước mặt mình lại im lặng. Không phản chiếu khuôn mặt một thiếu nữ, cũng chẳng phải gương mặt của một thiếu niên – chỉ là một bóng hình lạc lõng giữa hai bờ không tên.
Nàng không nổi loạn. Nàng cũng chẳng kêu gào. Nàng chỉ sống lặng lẽ như thể thế gian chưa từng có chỗ cho những điều không nằm trong khuôn mẫu.
Và khi chiếc khăn lễ trưởng thành được trao cho nàng – như một dấu mốc định danh giới tính – nàng đã mỉm cười. Nhưng trong lòng… là một lời từ biệt với chính mình.
Giới tính không còn là câu trả lời
Torikae Baya không phải là câu chuyện tình yêu thông thường. Nó cũng không nên bị gọi đơn giản là một “gender bender” với yếu tố tráo đổi giới tính cho vui. Đây là một bản nhạc cổ, khe khẽ, tinh tế, nói về những người bị đặt sai vào vai diễn từ khi còn chưa hiểu mình là ai.
Nhân vật trong truyện không chiến đấu với thế giới – họ chiến đấu với chính mình. Họ sống theo những gì được gán ghép, họ im lặng chịu đựng, và chỉ thỉnh thoảng để lộ ra một ánh nhìn đầy hoài nghi: “Phải vậy không? Mình thật sự là thế này sao?”
Tôi thấy mình trong đó. Cũng từng nhiều lần tự nghi vấn chính mình. Tự hỏi liệu những gì mình nghĩ, mình chọn, mình sống – có thật sự là điều đúng đắn không, hay chỉ là một vai diễn nữa?
Dù có ý thức mạnh mẽ, dù đã đọc, đã viết, đã thiền định, tôi vẫn thường không tin bản thân mình. Sự không tin ấy không đến từ việc thiếu hiểu biết, mà đến từ việc đã hiểu quá nhiều về sự phức tạp của chính mình.
Giống như nàng, tôi không hẳn muốn phản kháng, cũng không muốn hòa nhập. Tôi chỉ muốn biết: nếu sống là mang một chiếc mặt nạ, thì có bao giờ ta được thấy gương mặt thật của mình?
Như trong Torikae Baya, nhân vật không đơn thuần là đang “giả vờ” – họ đang sống trong khoảng lặng giữa những định danh. Cái không gian mơ hồ ấy khiến tôi nhớ đến khái niệm bản sắc lưu động (流動的アイデンティティ ryūdōteki aidentiti), một ý niệm hiện đại trong tư tưởng Nhật: rằng con người không cần phải khẳng định một danh tính cố định để được thừa nhận.
Có lẽ tinh thần monogatari đã luôn thì thầm điều đó: rằng câu hỏi “Tôi là ai?” không cần câu trả lời rạch ròi. Rằng bản thể con người cũng như dòng sông – không đứng yên, không có hình thù tuyệt đối.
Trong một thế giới đầy tiếng gọi phải xác định mình là gì, đứng ở đâu, thuộc về ai – thì một câu chuyện cổ như Torikae Baya lại như chiếc gối thơm cho tâm hồn:
“Không sao đâu. Được phép mơ hồ. Được phép không chắc chắn. Được phép là nhiều điều cùng một lúc.”
Và có lẽ đó mới là phép màu đích thực của văn chương – khả năng cộng hưởng với những linh hồn cách xa ta cả không gian lẫn thời gian.
Và nếu chúng ta cũng từng thấy mình không thuộc về đâu cả…
Thì hãy đọc truyện này.
Không để tìm lời giải, mà để biết rằng chúng ta không lẻ loi.
Vì từ hàng ngàn năm trước, đã có những tâm hồn giống chúng ta – không phải đàn ông, không hẳn phụ nữ, mà là những người đứng giữa ranh giới – lặng lẽ, thanh nhã, nhưng đầy sức mạnh nội tâm.
Họ không cần ai gọi tên họ mới có giá trị. Và họ không đợi sự công nhận để được sống thật.
Torikae Baya không dạy chúng ta cách sống – nhưng nó cho chúng ta một chiếc gương khác. Một chiếc gương mờ mịt, không định hình sẵn, nhưng phản chiếu được nỗi u uẩn chân thật nhất mà một số người trong chúng ta mang theo suốt đời:
“Nếu tôi không phải là điều thế giới mong đợi, thì tôi có được phép tồn tại không?
© 2025 [Tina Tuyết]. All rights reserved.
More at: companionship.info